آیه ارسال چگونه بر ظهور امام زمان(عج) دلالت دارد؟
در قرآن کریم می‌خوانیم: «هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالهُدی وَ دِینِ الحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ المُشْرِکُونَ»، (توبه/33) او کسى است که رسولش را با هدایت و آیین حق فرستاد، تا آن را بر همه آیین‌ها غالب گرداند، هر چند مشرکان کراهت داشته باشند....
مراد از آیه ارسال، این آیه شریفه و دیگر آیات مشابه می‌باشد.
بر اساس روایات و دیدگاه مفسّران اسلامی، واقعیت این آیه زمانی به طور کامل محقق می‌شود که حضرت مهدی (عج) ظهور فرموده و برنامه جهانى شدن اسلام را تحقّق بخشد. در همین راستا به برخی احادیث و تفاسیر اشاره می شود.
روایات:
1. امام باقر (علیه السلام) فرمود: «همانا این جریان هنگام خروج مهدى از آل محمّد خواهد بود. پس هیچ کسی باقى نخواهد ماند مگر این که به [نبوت] حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) اقرار کند».
2. امام صادق (علیه السلام) در تفسیر آیه فوق فرمود: «به خدا سوگند، تأویل آیه هنوز تحقق نیافته و نخواهد یافت تا آن که قائم خروج کند و هنگامی که خروج کرد کافر به خدای بزرگ در روی زمین باقی نمی‌ماند و هیچ مشرک به امامت باقى نماند مگر این که خروج او را نخواهد تا جایى که اگر کافر یا مشرکى در دل سنگى [مخفى] باشد، آن سنگ [به زبان آمده] خواهد گفت: اى مؤمن، در دل من کافرى هست. مرا بشکن و او را به قتل رسان». این روایت با اسناد مختلف و با اندکی تفاوت در منابع دیگر نیز آمده است.
3. از امام کاظم (علیه السلام) درباره این آیه پرسیده شد، آن حضرت در پاسخ فرمود: «آن امر خداوند و رسول او است به ولایت براى وصیّش و ولایت همان دین حقّ است ... آن را هنگام قیام حضرت قائم (عج)، بر همه ادیان آشکار می‌سازد».
دیدگاه مفسّران:
4. علىّ بن ابراهیم قمى (قرن سوم) در تفسیر آیه می‌گوید: «این آیه درباره قیام کننده از آل محمّد نازل شده و این همان است که یاد آوردیم که تأویل آنها پس از تنزیلشان است».
5. سعید بن جبیر در تفسیر آیه: «لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ» گفت: «او مهدىِ خاندان فاطمه است».
6. طبری (قرن چهارم) می‌گوید: «در زمان نزول حضرت عیسی (علیه السلام) دین اسلام بر همه ادیان غالب خواهد شد و تمام ملل تحت تبعیّت دین اسلام درخواهند آمد».
7. فخر رازی (قرن ششم) می‌گوید: «این بشارت از طرف خداوند است که باید در آینده تحقق یابد و طبق روایات در زمان حضرت عیسی و مهدی آل محمد (علیهم السلام) محقق می‌شود.
8. تفسیر قرطبى (قرن هفتم): روایت شده کسانى که به فرمانروایى همه زمین دست یافتند، چهار نفرند: دو مؤمن و دو کافر. دو مؤمن، سلیمان بن داوود و اسکندراند و دو کافر، نمرود و بخت النصراند و نفر پنجمى نیز از این امّت به فرمانروایى همه زمین دست مىیابد که او همان مهدى است، به دلیل سخن خداى متعال: «تا آن را بر همه دینها چیره سازد».
9. علامه طباطبایی (ره) در ذیل بحث روایی تفسیر آیه شریفه مورد بحث می‌گوید: «معناى این که این آیه درباره حضرت مهدى (عج) نازل شده، این است که خروج آن حضرت، تأویل این آیه است ...».
نتیجه‌گیری
1. مفهوم آیه، پیروزى همه جانبه اسلام بر همه ادیان جهان است یعنى، سرانجام اسلام همه سرزمین‌ها را فرا خواهد گرفت.
2. مسلّماً وعده غالب شدن دین اسلام بر همه آیین‌ها، تاکنون تحقّق نیافته و آیین‌هاى دیگرى با پیروان فراوان وجود دارند که هنوز نه تنها مغلوب دین حق پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) نشده‌اند، بلکه سعى می‌کنند تا اسلام را از بین ببرند، ولى چون وعده الهى حق است، پس باید روزى تحقّق پیدا کند و طبق روایات و تفاسیر، تکامل این برنامه، هنگامى خواهد بود که حضرت مهدى (عج) ظهور کند.
3. به این ترتیب، صورت استدلال چنین می‌شود که از نظر قرآن (که مورد پذیرش همه مذاهب اسلامى است) پیروزى حق‌طلبان، حتمى و قطعى است. این پیروزى (که وعده الهى است) هنوز محقق نشده و تحقق آن، نیازمند یک رهبر الهى است و آن رهبر را رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) در سخنان خود معرفى نموده است؛ مانند: «یَبْلُغَ سُلْطَانُهُ الْمَشْرِقَ وَ الْمَغْرِب»؛ یعنی: «حکومتش به شرق و غرب عالم خواهد رسید».
