زمان ماجراى غدیر
در مورد تاریخ غدیر، بیشتر منابع روایی این رویداد بزرگ را در هیجدهم ذیحجه سال دهم هجرت دانستهاند و بسیارى از منابع شیعی و اهل سنت، وقوف پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) را در عرفه سال دهم، روز جمعه گزارش کردهاند و بر این اساس، روز غدیر که نُه روز پس از عرفه و هجدهم ذیحجه است، یکشنبه خواهد بود. در میان مورّخان، ابن کثیر به این نکته اشاره کرده است....
درباره ساعت این گردهمایى بزرگ طبرسى مینویسد: «جبرئیل زمانى که پنج ساعت از روز گذشته بود بر پیامبر نازل شد». فتال نیشابورى نیز مینویسد: «پنج ساعت از روز گذشته بود که جبرئیل پیام ابلاغ رسالت را براى پیامبر (صلی الله علیه و آله) آورد».
سید بن طاووس روایتى از زبان یکى از حاضران در غدیر به این صورت نقل میکند: «ما زمانى به غدیر رسیدیم که اگر تکه گوشتى را روى زمین میانداختى از شدّت گرما پخته میشد».
نویسنده کتاب «الهدایة الکبرى» روایتى را از زبان امام على (علیه السلام) چنین نقل میکند: «و آن روز (غدیر) روزى بسیار گرم بود که طفل از شدّت گرما پیر میشد».
قاضى نعمان نیز روایتى را به این صورت نقل میکند: «هیچ روزى گرمتر از روز غدیر ندیده بودیم».
ابن اثیر به نقل یکى از شاهدان عینى غدیر، زمان این اجتماع بزرگ را بعد از نماز ظهر گزارش کرده است. طى این گزارش ابیالطفیل میگوید: «در حجة الوداع همراه پیامبر بودیم که هنگام ظهر دستور داد مکانى را براى نماز آماده کنیم و خارها را بزنیم، بعد از آن، نماز خواندیم و پیامبر بعد از نماز، دست على بن ابیطالب را گرفت و فرمود: من کنت مولاه فهذا على مولاه».
بر اساس این گزارشها به نظر میرسد که تجمّع هنگام ظهر که گرمترین زمان روز است، صورت گرفته است و این زمان با پنج ساعت از روز رفته، قابل جمع است. محاسبات نشان میدهد که غدیر به تاریخ شمسی در پایان اسفند ماه روى داده و با توجه به شرایط آب و هوایى شبه جزیره، این گرماى شدید کاملاً طبیعى است.
- ۹۶/۰۶/۱۵