پوشش زن ایرانی در گذر تاریخ (3)

قسمت سوم:

در دوره ساسانیان نیز حجاب و پوشش مشخصه مهم ایرانیان و به ویژه برای زنان پارسی به شمار می‌‌رفته است. به طوری که منابع تاریخی گزارش می‌دهند، در این دوره دین زرتشت، دین رسمی کشور اعلام شد، اوستا ترجمه و آتشکده‌های ویران بازسازی گردید و همچنان در این دوران احکام دینی زرتشتیان اعمال می‌شد، زنان دارای حجاب کامل بودند. حتی در این باره گفته شده که چون زرتشت در زمینه اصل حجاب و پوشش زنان در ایران کمبودی نمی‌دیده، با تأیید حدود و کیفیت حجاب رایج آن دوران، کوشیده تا با پندهای خود ریشه‌های درونی حجاب را تعمیق و مستحکم نماید.

همچنین درباره پوشاک زنان این دوره باید گفت چادر که از دوره‌های پیش مورد استفاده بانوان ایران بوده، در این دوره نیز به صورت مختلف کاربرد داشته است. این حجاب به حدی گسترده بوده که برخی معتقدند حجاب زنان در این دوره چنان اهمیتی داشته که حتی لباس هنرپیشگان زن، مانند لباس‌های بلند سایر بانوان، تا پشت پا کشیده بوده است.

در دوران ساسانی لباس بانوان ایرانی متشکل از پیراهن بلندِ پُرچین و گشاد بود که گاهی با بندی به عنوان کمربند بسته می‌شد. علاوه بر این پیراهن بلند، لباسی شبیه چادر که از دوره‌های پیشتر مورد استفاده بانوان ایرانی بوده، پوشش روی زنان ایرانی را تشکیل می‌داد که نمونه آن را در طاق بستان می‌توان دید.

این نوع پوشش و حجاب برای کل افراد جامعه حتی بانوان درباری تا پایان دوران ساسانی معمول بوده است. با بررسی نقوش سنگی و طرح‌هایی از چندین بشقاب باستانی کشف شده، مشخص می‌شود که بانوان ساسانی پیراهنی بلند با آستین یا بدون آستین، پرچین و گشاد می‌پوشیده‌اند و آن را با نواری در زیر سینه مانند زنان اشکانی جمع می‌کردند، از طرز قلم زنی و چین سازی پیراهن و دامن پیداست که در انتهای دامن بر پشت پا، پارچه‌ای اضافه و پرچین به آن دوخته‌اند. زنان ساسانی گاهی چادر گشاد و پرچین سر می‌کردند که تا ساق پا می‌رسیده است.

در کتاب پوشاک باستانی ایرانیان در ضمن بحث حجاب زنان زرتشتی آمده است، پوششی که بانوان زرتشتی از آن استفاده می‌کردند، شباهتی بسیار نزدیک به پوشاک بانوان نقاط دیگر کشور ما همانند روسری بانوان بختیاری و پیراهن بانوان لُر و شلوار بانوان کُرد داشت.

در مجموع با توجه به مطالبی که گفته شده می‌توان اذعان داشت که بانوان ایرانی قبل از اسلام و حتی قبل از زرتشت و حتی در قدیمترین تمدن‌هایی که به دست ما رسیده، دارای پوشش و حجاب بودند. از این‌ رو در مورد پوشش زنان ایران باستان، مطالب زیادی در تاریخ وجود دارد و شواهد مهمی در این باره گزارش شده است. (پایان)

«رهیافتگان»