چرا امام حسین (ع) به کربلا رفت؟
مسیر حرکت کاروان امام حسین (علیه السلام) از مدینه تا کربلا به چه صورت بوده است؟ مگر در این مسیر، کوفه جلوتر از کربلا نیست؟ مگر امام حسین (علیه السلام) قصد نداشتند به کوفه بروند؟ پس چه طور سر از کربلا که تقریباً هفتاد کیلومتر بالاتر از کوفه قرار دارد، در آوردند؟...
پاسخ اجمالی
دو عامل می تواند در چنین رخدادهایی مؤثر باشد:
اولاً: در زمان‌های قدیم راه‌های ارتباطی به دلیل نبود امکانات، صعب العبور بودن، وجود شنزار و... مانند امروز لزوماً مستقیم نبوده و معمولاً پیک‌های خبر رسان، راه میانبر را برای ارسال هر چه سریع‌تر خبر انتخاب می‌کردند، اما کاروان‌ها بویژه اگر خانواده همراه آنان بود، از مسیرهای عمومی حرکت می‌کردند که هم دسترسی به آب و استراحتگاه داشته و هم از دستبرد راهزنان در امان باشند.
با توجه به عامل جغرافیایی و تاریخی به نظر می رسد چنین عاملی در رسیدن کاروان امام حسین (علیه السلام) به کربلا تأثیرگذار نبوده است.
ثانیاً: ممکن است به اجبار راهی غیر از راه اصلی برگزیده شود که به نظر می رسد عامل اصلی تغییر حرکت امام حسین (علیه السلام) و رسیدن آنان به کربلا همین اجبار بوده است. زیرا لشکر عبیدالله بن زیاد به فرماندهی حر بن یزید ریاحی دائماً مسیر حرکت امام حسین (علیه السلام) را تغییر می‌داد. به عنوان نمونه امام به یاران خود فرمود: «برخیزید و سوار شوید». آنان سوار شدند و منتظر ماندند تا بانوان هم سوار شدند و چون سوار شدند دستور حرکت فرمود و همین که خواستند راه بیفتند و برگردند، سپاه حر مانع حرکت ایشان شدند.
امام حسین (علیه السلام) به حر فرمودند: «چه مىخواهید؟». گفت: «مىخواهم ترا پیش امیر عبیدالله بن زیاد ببرم. امام فرمود: «در این صورت به خدا سوگند از تو پیروى نخواهم کرد» و این سخن سه بار میان آنها رد و بدل شد و چون سخن به درازا کشیده شد، حر گفت: «من مأمور جنگ کردن با شما نیستم، بلکه مأمورم از شما جدا نشوم تا شما را به کوفه ببرم. اکنون که از پذیرفتن این موضوع خوددارى مىکنی راهى را انتخاب کن که نه به کوفه برسد نه به مدینه و این مورد اتفاق من و شما قرار گیرد تا براى امیر عبیدالله نامه بنویسم. شاید خداوند کارى پیش آورد که براى من در آن عافیت باشد و گرفتار جنگ با شما نشوم. این راه را بگیر و به سمت چپ راه عذیب و قادسیه برو». امام حسین (علیه السلام) حرکت کرد. حر هم با یاران خود از کنار ایشان حرکت مىکرد.
