تأثیرات مثبت حجاب بر روح و روان زن

حجاب و پوشش، تأثیرات بسیار مثبتی بر روح و روان زن دارد. عفاف و پوشیدگی برای زنان، همچون سد و حفاظی است که زن در سایه ی آن از هر ذلّت و تحقیری در امان می ماند....

چادر مشکی

برخی می گویند که استفاده از چادر مشکی، صرف نظر از کراهت آن، باعث افسردگی روحی انسان می گردد. این ایراد کاملا بی اساس و باطل است. زیرا اولین دلیل آن این است که یک زن محجبه همیشه چادر مشکی سر نمی کند و اوقاتی را که بیرون از منزل است از این پوشش مشکی استفاده می کند و در اوقاتی که در منزل است می تواند از لباسهای خوش رنگ استفاده کند. این ایراد آنان در حالی است که بسیاری از خانمهای بی حجاب در مراسمها و مهمانیهای خود از لباسهای عریان مشکی استفاده می کنند.

چادر برای زن بهتر است

حضرت امام (ره) همواره و از ابتدای شکل گیری مبارزات خویش به صورت صریح و قاطع بر لزوم رعایت صحیح آموزه ها، ارزشها و موازین اسلامی تاکید داشتند. به عنوان نمونه در مورد حجاب بر خلاف آنچه که ادعا شده ایشان در فرانسه به آزادی حجاب در جمهوری اسلامی، اشاره کرده اند، مروری بر بیانات و مصاحبه هایی که در آن مقطع زمانی انجام گردیده نشانگر این موضوع است.

پاسخ محکم امام به زن خبرنگار در فرانسه ۳ بهمن ۱۳۵۷(نوفل لوشاتو)

خبرنگار زن: «چون مرا به عنوان یک زن پذیرفته اید، این نشان دهنده این است که نهضت ما یک نهضت مترقی است، اگر چه دیگران سعی کردند نشان دهند که عقب مانده است. فکر می کنید به نظر شما آیا زنان ما باید حتماً حجاب داشته باشند؟ مثلاً چیزی روی سر داشته باشند یا نه؟».

حضرت امام (ره): «اینکه من شما را پذیرفته ام، من شما را نپذیرفته ام، شما آمده اید اینجا و من نمی دانستم که شما می خواهید بیایید اینجا و این هم دلیل بر این نیست که اسلام مترقی است به مجرد اینکه شما آمدید اینجا، اسلام مترقی است. مترقی هم به این معنی نیست که بعضی زنها یا مردهای ما خیال کرده اند. ترقی به کمالات انسانی و نفسانی است و با اثر بودن افراد در ملت و مملکت است نه اینکه سینما بروند و دانس بروند و اینها ترقیاتی است که برای شما درست کرده اند و شما را به عقب رانده اند و باید بعداً جبران بکنیم. شما آزادید در کارهای صحیح. در دانشگاه بروید و هر کاری که صحیح است بکنید و همه ملت در این زمینه ها آزادند. اما اگر کاری خلاف عفّت بکنند و یا مضر به حال ملت (خلاف ملیت) بکنند، جلوگیر می شود و این دلیل بر ترقی اسلام است». (صحیفه امام، جلد ۵، صفحه ۵۲۰-۵۲۱)

مصاحبه با امام ، ۷ بهمن ۱۳۵۷

خبرنگار فرانسوی: «برخى از رسوم اسلامى مانند حجاب اجبارى رها شده است. آیا در جمهورى اسلامى از نو اجبارى خواهد شد؟».

امام خمینی: «حجاب به معناى متداول میان ما، که اسمش حجاب اسلامى است، با آزادى مخالفتى ندارد. اسلام با آنچه خلاف عفت است مخالفت دارد و ما آنان را دعوت مى‏کنیم که به حجاب اسلامى روآورند و زنان شجاع ما دیگر از بلاهایى که غرب به عنوان تمدن به سرشان آورده است به ستوه آمده‏ اند و به اسلام پناهنده شده ‏اند». (صحیفه امام، ج۵، ص۵۴۱)

بنابراین نه تنها حضرت امام (ره) وعده به آزادی حجاب نداده اند بلکه از بی حجابی به عنوان موضوعی که مخالف عفت جامعه اسلامی است، نامبرده و بر لزوم تلاش نظام اسلامی برای اصلاح این معضل تصریح می نماید.

همچنین و بالاتر از این در خاطره یکی از همراهان امام راحل در «نوفل لوشاتو» می‌خوانیم: «در مورد حجاب هم وقتی از فرانسه آمدم، هنوز با مانتو و شلوار و مقنعه بودم. یک بار در مهران، پایم صدمه دید و من با عصا و با همان مانتو و شلوار خدمت امام رفتم تا گزارش بدهم. امام فرمودند: «اگر چادر ندارید، بگویم احمد برایتان بخرد». عرض کردم: «نه حاج آقا، چون به کوه می‌رفتم و اسلحه روی دوشم بود و فشنگ به کمرم و قمقمه به پهلویم و گاهی هم باید سه‌ پایه تیربار را روی دوش می‌گرفتم، چادر سر کردن برایم دشوار بود». فرمودند: «چادر برای زن بهتر است». من از آن روز چادر سر کردم.(مصاحبه با طاهره حدیده چی)

«با حجاب»

 

برای مطالعه «حجاب» لطفاً اینجا را کلیک کنید.

معنی و مفهوم حجاب

مفهوم حجاب چیست و از نظر قرآن و حدیث، حجاب و پوشش اسلامی دارای چه ابعاد و اقسامی است؟

حجاب در لغت به معنای مانع، پرده و پوشش آمده است. استعمال این کلمه بیشتر به معنی پرده است. این کلمه از آن جهت مفهوم پوشش می‎دهد که پرده، وسیله‎ی پوشش است، ولی هر پوششی حجاب نیست، بلکه آن پوششی حجاب نامیده می‎شود که از طریق پشت پرده واقع شدن صورت ‎گیرد.

چینیها ما را برای حجاب اذیت نکردند

زیبا و زهرا فضلى محمدآبادى خواهر دوقلوی ایرانی هستند که  بیش از شش سال برای تحصیل در شهر پکن چین زندگی کرده‌اند، دو خواهری که دست سرنوشت آنها را از ورامین تهران به چین کشوری با مردم، فرهنگ و زبان متفاوت کشاند.

آدم باید دلش پاک باشه

برخی می گویند: «چرا بر اساس ظاهر افراد قضاوت می کنید؟ ایمان به دل آدمه، خدا خودش می دونه من چقدر عاشقش هستم، ولی نمی تونم حجابو قبول کنم». این افراد معتقدند، ایمان افراد به ظاهر آنها هیچ ربطی ندارد، مهم این است که ایمان و اعتقاد در دل انسان باشد. دل انسان باید با خدا باشد.

نقش مردان در عفت زنان

همه ما آرزو داریم جامعه ای عفیف و عاری از هر گونه بی حیایی داشته باشیم. اما جالب اینجاست که اکثریت قریب به اتفاق مردم، تنها راه ایجاد چنین حالتی را حفظ حجاب توسط زنان دانسته و حجاب را تولید کننده انحصاری عفاف می دانیم. غافل از آن که حجاب که قرار است محافظ عفاف باشد خود نیاز به محافظت و نگهداری دارد و اگر پشتوانه های حجاب تولید نشوند و در جامعه وجود نداشته باشند، دیگر حجابی نخواهد بود که بتواند سطح عفاف را در جامعه گسترش دهد.

شل حجابی بانوان

متاسفانه برخی از بانوان، شل حجابی خود را این طور توجیه می کنند که چون بسیاری از زنان، بدحجاب تر از ما هستند؛ بنابراین پوشش و آرایش ما که چند درجه از بدحجاب ها کمتر است اصلاً به چشم مردان نمی آید و آن ها را تحت تأثیر قرار نمی دهد. آن ها معتقدند این سطح پوشش و آرایش در جامعه ما عادی شده است، بنابراین این موضوع مجوزی شده است تا برخی بانوان علی رغم اعتقاداتی که دارند از آرایش و پوشش های نادرست استفاده کنند.

بیرون بودن چند سانتی متر از موهای رنگ کرده، پیدا بودن ساق دستها، لاک زدن، پوشیدن مانتوی تنگ و استفاده از شلوارهای چسبان، با توجه به وضعیت پوشش امروز، در نظر بسیاری از بانوان شاید چندان قبحی نداشته باشد. شاید همه اینها به نظر شخصی ما گناهی نباشد و تأثیر منفی بر مردان نداشته باشد. اما هر یک به تنهایی بخشی از دستور الهی را زمین می گذارد، در واقع با کوچک دانستن هر یک از این امور، یک امر الهی را سبک انگاشته ایم.

گناه به معنی خلاف است و در اسلام هر کاری که بر خلاف فرمان خدا باشد، گناه است. سرپیچی از فرمان خداوند هر اندازه در ظاهر کوچک باشد؛ ولی چون در پیشگاه عظمت الهی واقع می شود، بزرگ است.

از پیامبر اکرم (صلوات الله علیه و آله) روایت شده که فرمودند: «به کوچکی گناه منگرید، بلکه به بزرگی کسی بنگرید که نسبت به او گستاخی کرده اید». (بحارالانوار، ج ۷۷، س ۱۶۸)

«سایت با حجاب»

تأثیر متقابل حجاب و عفاف بر یکدیگر

با وجود گسست مفهومی عفاف به معنای ناظر بودن به صفت درونی و بازداشتن غرایز و تمنیات سرکش نفس حیوانی و شهوانی و حجاب به معنای ایجاد پوشش در برابر نامحرمان و همچنین گسست در وجود و تحقق بیرونی به معنای عدم رابطه مستقیم میان عفیف بودن و حجاب داشتن اکثر محققان در این زمینه معتقد به یک رابطه بسیار جدی و تاثیر و تأثر متقابل میان این دو مفهوم هستند و بیان می دارند حجاب و عفاف، هر چند در تحلیل عقلی و برخی نمودهای عینی تفکیک پذیرند، اما در آموزه های دینی، حجاب، تجسم و بازتاب بیرونی عفاف شناخته می شود و یکی از نشانگرهای عفاف نوع پوشش، رفتار و گفتار فرد است. این رابطه چنان است که در عرف جوامع اسلامی، بین عفاف و حجاب، رابطه این همانی می بینند و به انسان عفیف، محجوب و به فرد محجوب، عفیف و صاحب فضیلت اخلاقی گفته می شود همچنین با قائل شدن رابطه علامت و صاحب علامت مقدار حجاب ظاهری را نشانه ای از مرحله خاصی از عفت باطنی صاحب حجاب می دانند.

چنان چه طبق بیان شهید مطهری: «عفاف، خویشتن داری با علائم و نشانه های رفتاری و گفتاری است و وجود آن بستگی به وجود نشانه های آن دارد پس حفظ عفاف بدون رعایت نشانه های آن ممکن نیست. در اسلام از نشانه های برجسته «عفاف» می توان به پوشش اسلامی (حجاب) اشاره نمود.»

به اعتقاد بیشتر محققان، عفاف دو ساحت دارد، ساحت درونی که به عنوان صفت و آرایه اخلاقی، جز خود فرد، کسی بدان دسترسی و آگاهی ندارد و منشأ و خاستگاه غیرت، حیا، حجاب و… به شمار می رود و ساحت بیرونی که در رفتار هر فرد و شیوه زندگی و معاشرت او بروز می یابد. قرآن از بعد ظاهری عفاف، چنین یاد کرده است.

«فَجَاءَتْهُ إِحْدَاهُمَا تَمْشِی عَلَى اسْتِحْیَاءٍ»، ناگهان یکی از آن دو (دختر) به سراغ  او (موسی) آمد در حالی که با نهایت حیا گام بر می داشت. (سوره قصص آیه ۲۶)

در کلامی از امام علی (علیه السلام) نیز به دو ساحت بیرونی و درونی عفاف اشاره شده است: «برشما باد به عفت پیشگی و امانت داری، چه این دو، شریف ترین صفتی است که در  نهان دارید و نیکوترین رفتاری است که آشکار می کنید و برترین فضیلتی است که ذخیره می کنید». مفروض کلام امام علی (علیه السلام) این است که عفاف، هم بخش پوشیده و درونی دارد و هم ساحت آشکار و پیدا و بر هر دو نیز کار بست عفاف درست و رواست.

حجاب و عفاف، به صورت متقابل و دو سویه بر یکدیگر اثر گذار و از همدیگر اثر پذیرند، از یک سو، عفاف و تسلط بر خود غریزی، آثاری دارد که متناسب با عفت در هر ساحت و عرصه ای، در رفتار گفتار و تعامل اجتماعی فرد عفیف پدیدار می گردد. قرآن کریم آنجا که مؤمنان را به حجاب رفتاری (غض بصر) فرا می خواند و هم آنجا که دستور می دهد تا از پشت پرده، با همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله) سخن بگویند، آثار خلقی و نفسانی چنان رفتاری را در هر دو مورد باز می گوید.

«با حجاب»

رابطه میان مفهوم عفاف و حجاب

کثرت استعمال مفهوم عفاف در معنای حجاب و حیا در فرهنگ عامیانه جامعه سبب متبادر شدن سوالاتی به ذهن می شود که آیا رابطه میان واژه عفاف با حجاب و حیا رابطه ترادف و لزومیه (به این معنی که وجود یکی ما را از دیگری بی‌نیاز کند) وجود دارد و بر اساس آن می توان هر فرد بی حجابی را فاقد گوهر حیا و عفاف بدانیم و یا با وجود قائل شدن به اشتراکات بسیار این سه مفهوم، هر کدام را دارای وجوه تمایز مختلفی بدانیم.

حجاب و عفاف از مفاهیمی هستند که امروزه در جوامع مختلف اعم از مجامع علمی، دانشگاهی، فرهنگی مذهبی و دستگاه های اجرای مورد بررسی قرار می گیرند. با بررسی تعاریف مختلف در این زمینه می توان بیان داشت که در ارتباط با رابطه میان این دو مفهوم نظرات مختلفی وجود دارد که می توان آن ها را به سه دسته تقسیم کرد:

دسته اول

عده ای از محققان بر وجود رابطه میان این مفهوم اصرار ورزیده و رابطه ی این دو را به باطن و ظاهر روح و جسم یا گوهر و صدف تشبیه می کنند. از نظر ایشان رابطه میان سه مفهوم حیا و عفاف و حجاب رابطه میان طبقات متوالی یک هرم است که در کف هرم حیا و در میان عفاف و در رأس هرم حجاب قرار دارد و عفاف علائم و نشانه‌های رفتاری و گفتاری دارد که یکی از آنها حجاب است. بر این اساس نمی‌توان کسی را عفیف نامید در حالیکه حجاب را رعایت نمی‌کند. لذا حجاب ارتباط بنیادین با عفاف داشته و نمی‌شود کسی طرفدار حیا و عفاف باشد، اما حجاب را انکار کند.

دسته دوم

عده ای دیگر معتقد هستند معنا و مفهوم عفاف بسیار گسترده و فراتر از حصر آن در معنای پوشش و حجاب است. عفاف حالت نفسانی و فطری است که انسان را از حرام باز می دارد و اختصاص به جنسیت خاصی نداشته و نمودهای گوناگونی دارند. در حالی که حجاب امری ظاهری و بیرونی و یکی از مصادیق عفاف یعنی عفاف در نوع پوشش محسوب می شود و استعمال عفاف در معنای حجاب از قبیل استعمال لفظ کل در جز آن است. بنابراین فرد بی حجاب را نمی توان غیر عفیف دانست، بلکه او تنها فاقد عفت در پوشش است و ممکن است دارای مصادیق دیگر عفاف مانند عفاف در گفتار، نگاه، اندیشه و… باشد.

دسته سوم

از نظر دسته سوم رابطه و تلازم میان این دو مفهوم مکشوف نیست و طبق نظر آنها این مفاهیم دو حقیقت اند و میزان وابستگی این دو نیاز به درنگ و تأمل بسیار دارد اما این که دو مفهوم ملازم و ملزوم اند یا این که تقارن اتفاقی پیدا می کنند یا حکم نشانه و واقعیت را دارند و… احتمالهایی است که هر کدام را قائلی است و به آسانی نمی توان نظر قطعی و نهایی را صادر کرد. طبق نظر ایشان این چنین نیست که اگر زنی حجاب نداشته باشد، عفـیف و پـاکدامن نباشد.

استاد شهید مرتضی مطهری در خصوص اندازه وابستگی حیا و عفاف با حجاب، بیان می دارد:

«حیا و عفاف از ویژگیهای درونی انسان است و حجاب به شکل و قالب و نوع و چگونگی پوشش بر می گردد. تفاوت باطن و ظاهر یا روح و جسد و یا گوهر و صدف را می توان به عنوان تمثیل در این زمینه به کاربرد. به گمان ما اینها دو حقیقت هستند و میزان وابستگی این دو نیاز به تأمل دارد».

«با حجاب»